1.TEMEL MOSFET SÜRME TEKNİKLERİ
1.1 GİRİŞ
Hepimiz elektriksel anahtarlardan haberdarız. Evimizde, arabamızda, televizyonumuzda her yerde karşılaşıyoruz mekanık elektronik anahtarlarla. Bu çevremizde dokunarak kullandığımız anahtarların icadı eskiye dayanır. Bu anahtarları kullanmak için bizzat kendimiz dokunarak açma ve kapama işlemini yaparız. İlkel anahtarların hepsi açma kapama için bir insana ihtiyaç duyarlardı. Taaki röleler bulunana kadar. Röleler açma kapama için insana ihtiyaç duymayan, elektrik enerjisiyle çalışan gelişmiş anahtarlardı ve halen sıklıkla kullanılmakta. Rölelerden sonra gelişmiş anahtar arayışının devam etmesinin sebebi ise; rölelerin açma kapama sürelerinin yüksek olması ve yüksek akım ve gerilim çekmeleri idi. Bu arayış yakın tarihimizde meyvesini verecek ve teknolojinin hızla ilerlemesini sağlayacaktı. Ve transistörler bulundu. Transistörler çok küçük sinyallerle tetikleniyor ve anahtarlama yapıyorlardı ve rölelerden ve insanlardan daha hızlı bir şekilde anahtarlama yapabiliyorlardı. Ancak transistörler yüksek güç uygulamalarına uygun değildi. Yüksek güc yüksek akım yüksek gerilim ve yüksek ısı demekti. Bu koşullara uygun mosfetler keşfedildi. Mosfetler kapalıyken iç dirençleri çok yüksektir. Kapalı bir mosfeti çok büyük bir direnç gibi düşünerek matemetik devre işlemleri yapabilirsiniz. Açık oldukların da ise iç dirençleri çok küçüktür, Mosfetler açık olduklarında, düz tel bağlanmış gibi düşünülebilir. Mosfet kullanırken, gate voltajını iç direncinin ne olacağını ve mosfetten geçecek akımın ne olacağını hesaplayarak istediğimiz anahtarlama olaylarını sağlayabiliriz. Yazının devamında H-Köprüsü ile motor sürmeyi ayrıntılı inceleyerek, motora dokunmadan motorun yönünü ve hızını insansız anahtarlama elemanı mosfetlerle sağlayacağız.
1.2 P-KANAL MOSFET SÜRME
P-Kanal mosfetler negatif gerilimle tetiklenirler. Negatif gerilim yerine 0 volt da kullanılabilir. P -Kanal mosfet sürmek için örnek şekil 1.1 de gösterilmiştir. Şemadaki devre 10k direnç BC630 transistör, İRF9540N P-Kanal mosfet , 12V gerilim, yük olarak iç direnci 9.2 ohm bir dc motor kullanılmıştır.
şekil 1.1
